Alergia pokarmowa jest jedną z najczęściej występujących chorób u psów i kotów. Objawy alergii mogą rozwinąć się na każdym etapie życia zwierzęcia, dlatego też jak najszybsza identyfikacja przyczyny problemu jest koniecznością niezbędną dla szybkiej i skutecznej poprawy stanu zdrowia zwierzęcia.
Objawy alergii u psa i kota mogą być równie uciążliwe jak w przypadku człowieka. Należy jednak pamiętać, iż możliwe manifestacje choroby są bardzo zróżnicowane. W typowej alergii IgE-zależnej reakcja organizmu zwierzęcia na spożywany pokarm jest bardzo szybka, gdyż zachodzi bezpośrednio po spożyciu alergizującego pokarmu a przez to stosunkowo łatwa do identyfikacji. Objawy alergii IgE- zależnej dotyczą najczęściej sierści, skóry i śluzówek (wysypka skórna, atopowe zapalenie skóry, pogorszenie stanu sierści) oraz przewodu pokarmowego (biegunki, zaparcia, niechęć do przyjmowania pokarmu).
Problem pojawia się jednak, gdy zauważamy że spożywany przez naszego pupila pokarm jest przyczyną problemów zdrowotnych , podczas gdy testy tylko na alergie IgE-zależną dają negatywne wyniki. Co więcej, nie jesteśmy w stanie samodzielnie określić który ze spożywanych przez psa czy kota pokarmów jest przyczyną występujących u niego dolegliwości.
Niepożądane reakcje na pokarmy mogą ujawniać się bowiem dopiero po kilku dniach od spożytego przez zwierzę pokarmu a ich objawy mogą dotyczyć również organów i narządów pozornie nie związanych z przewodem pokarmowym zwierzęcia.
Dzieje się tak, gdyż bezpośrednią przyczyną utajonych reakcji na pokarmy jest uszkodzenie bariery jelitowej. Do głównych jej zadań należy przepuszczanie przez ścianę jelita tylko odpowiednio rozłożonych i niezbędnych dla zdrowia zwierzęcia składników odżywczych. Jednocześnie odgrywa ona rolę filtra, zapobiegając przenikaniu do układu krwionośnego toksyn, bakterii i innych szkodliwych dla naszych pupili substancji. U zdrowego psa czy kota bariera jelitowa chroni więc przed czynnikami szkodliwymi, zapewniając jednocześnie prawidłowe odżywienie organizmu zwierzęcia. Niestety niewłaściwa dieta, przyjmowane antybiotyki i leki jak również warunki środowiskowe i warunki bytowania wpływają na uszkodzenie kolejnych elementów opisywanej bariery jelitowej zwierzęcia i w konsekwencji „otwarcie” jelita dla potencjalnych antygenów niewłaściwie pobudzających układ odpornościowy zwierzęcia. Do czynników najsilniej uszkadzających barierę jelitową należą:
- zanieczyszczenie środowiska
- antybiotyki
- chemioterapeutyki
- przebyte choroby wirusowe i bakteryjne
- czynniki stresogenne
- niewłaściwa, monotonna dieta
- podróże i częste zmiany środowiska
Do układu krwionośnego zwierzęcia bez przeszkód przenikają wówczas niewystarczająco strawione cząsteczki pokarmów, zwiększa się ponadto ryzyko przenikania bakterii, grzybów czy toksyn.
Niewystarczająco rozłożone pokarmy aktywują układ immunologiczny psa i kota, którego naturalną rolą jest ochrona organizmu przed czynnikami zakaźnymi, potencjalnie szkodliwymi. U zwierzęcia z nieprawidłowo funkcjonującą barierą jelitową, pokarm zostaje nieprawidłowo rozpoznany jako element potencjalnie szkodliwy.
Rozwijający się stan zapalny, przebiegający z wytworzeniem kompleksów immunologicznych, ma na celu eliminację antygenu pokarmowego z układu krwionośnego. Jest to jednak niemożliwe, gdyż pokarm ten jest stale obecny w diecie naszego pupila. Po pewnym czasie stan zapalny przechodzi w postać przewlekłą, obejmując kolejne tkanki i organy. W konsekwencji dochodzi do rozwoju procesu chorobowego. Od lokalizacji stanu zapalnego w organizmie zależą objawy opisywanej nadwrażliwości pokarmowej. Jak najszybsze zdiagnozowanie problemu, wdrożenie diety i odbudowa ekosystemu jelitowego zwierzęcia umożliwić może poprawę stanu zdrowia zwierzęcia.
Utajone nadwrażliwości na pokarmy u psów i kotów mogą być przyczyną:
- dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (zaparcia, biegunki, problemy z trawieniem i wchłanianiem, wzdęcia)
- zmian skórnych (AZS, świąd, owrzodzenia, rany)
- gwałtownych zmian masy ciała (chudnięcie)
- zwiększonej podatności na infekcje wirusowe i bakteryjne
- pogorszenie kondycji sierści
- zaburzenia zachowania (posmutnienie, ospałość, agresja)
- niechęć do spożywania pokarmu (zaburzenia łaknienia)
- pogorszenia kondycji psychicznej i fizycznej zwierzęcia
- innych dolegliwości przewlekłych o trudnej do ustalenia etiologii
